Bạn văn “Phố Huyện”
Tản mạn
Thử điểm danh những tác giả đang ở “Điểm
rơi phong độ” trong sáng tác của “Phố huyện Tam Kỳ” hôm nay, mới thấy
rằng đây thực sự là lực lượng mơ ước của nhiều địa phương cùng cấp. Chỉ tính
riêng những cây bút sinh hoạt trong chi hội Văn học, thuộc Hội VHNT Quảng Nam
Nhìn vào con số cơ học trên, điều nổi lên
đáng “quan ngại sâu sắc” là hiện tượng “dương thịnh âm suy”! Một dạng đứt gãy
về tình kế thừa của vùng đất tưởng khiêm nhường lặng lẽ nhưng lại âm ĩ và quyết
liệt trong trường văn trận bút hôm nay. Trang văn phố huyện Tam Kỳ là một cách
thể tỏ bày về khát vọng vươn tới những ước mơ cao đẹp của cuộc sống, phản ảnh
tươi ròng về những đổi thay hôm nay cũng như những níu giữ, khẳng định những
giá trị truyền thống tốt đẹp được vun đắp qua nhiều thế hệ của đất và người
trên khắp quê hương đất nước. Chẳng thế mà Văn nghệ sỹ ở vùng đất này tuy không
đình đám nhưng vẫn bền bĩ và chứng tỏ sự dấn thân, ráo riết thủy chung với đam
mê đã chọn lựa. Chỉ vài năm qua, những tác giả trên đã công bố được khoảng gần 30
tác phẩm, trong đó có 7 tập văn và 3 tập thơ in chung nhận được nhiều phản hồi
tích cực. Bên cạnh, lực lượng này còn là những cây bút chủ chốt của tập san Văn
nghệ Tam Kỳ và là những CTV thường xuyên góp mặt trên báo Quảng Nam, tạp chí
Đất Quảng, tạp chí Văn hóa Quảng Nam cùng nhiều báo chí trong cả nước..
Một điều dễ nhận thấy nữa là hầu hết đều
có thể viết được ”hai tay”. Nghĩa là vừa làm thơ vừa viết văn, viết báo…! tuy
nhiên sở trường sở đoản, sự ”thuận tay dẻo nghề” mỗi người mỗi vẻ. Nhà thơ Phạm
thông, chủ tịch Hội VHNT Thành phố Tam Kỳ hiện đang rất sung sức với đề tài
chiến tranh cách mạng, bút ký của anh thể hiện một văn phong mộc mạc gần gũi
nhưng duyên dáng qua lối kể chuyện mạch lạc và cuốn hút, dẫn dắt người đọc muốn
đọc đến hết để xem thử nhân vật ấy, tình huống ấy cuối cùng sẽ như thế nào. Tác
phẩm của anh phản ảnh tương đối đầy đủ quá trình đấu tranh cách mạng chẳng
những của quê hương Tam Kỳ mà còn rộng ra nhiều địa phương trong tỉnh. Có thể
xem đây là một thành công xứng đáng của anh. Nguyễn Bá Hòa ngoài thơ lục bát sở
trường qua 3 tập thơ trình làng, anh còn rất sung với truyện ngắn, viết nhanh, gọn
và chặt, mạch truyện xao động lòng người về sự phai phôi những giá trị tốt đẹp
mà cha ông ta bao đời gìn giữ. Văn
Nguyễn Bá Hòa mới đọc tưởng hiền lành, song đàng sau cái vẻ hiền lành ấy là
những truy vấn đầy thao thức. Có thể nói Nguyễn Bá Hòa là cây bút có duyên nhất
trong số anh em, vài năm qua, anh liên tục có được giải thưởng từ các cuộc thi,
kể cả cuộc thi thơ ở tận trời Nga xa xôi và đầy băng giá! Cùng với Nguyễn Bá
Hòa, thì Nguyễn Ngọc Chương cũng rất “đằm” với thơ và truyện ngắn, văn của
Chương điềm đạm và kín đáo, thường ẩn chứa những thông điệp nhân văn rất “trùng
khít” với con người của tác giả. Với Nguyễn Tấn Cả vẫn duy trì được phong độ
đáng quý sau gần hai mươi năm đến với văn chương. Cả thật sự tài hoa thể hiện ở
cả hai lĩnh vực. Nếu với thể thơ truyền thống Cả đã làm rung động bạn đọc với
những tình ý tinh tế và giàu xảm xúc, thì sau này Cả đem đến một không khí mới
mẻ trong thơ qua những tác phẩm hàm chứa triết luận, nhiều tầng nghĩa với một bút pháp sáng tạo và cá tính, tập thơ
đầu tay “Chạm trổ suy tư” do NXB HNV vừa phát hành vào quý 3 năm 2014 này đã
nhận được nhiều lời khen tặng chân thành của bạn đọc và bạn viết. Với văn xuôi,
Cả có những bút ký dài hơi và sâu sắc, chứng tỏ một phẩm chất sáng tạo giỏi
nghề, vốn trải nghiệm, sự quan sát nắm bắt những vấn đề trong cuộc sống rồi
thổi vào tác phẩm cái năng lực tự thân của một nghệ sỹ có tài. Có thể nói
Nguyễn Tấn Cả là điểm sáng đáng yêu trong lòng bè bạn. Còn một tác giả nữa gần
với sự “thuận tay” trên là trường hợp của Trương Quang Nhân, tuy nhiên không rõ
vì nguyên do gì mà mấy năm sau này anh gần như “im tiếng”! Phải chăng đang ở “quãng
lặng” của sáng tác?
Nhiều “tài” hơn không thể không nhắc đến
Ngô Phú Thiện, Đặng Ngọc Kết, Huỳnh Thu Hậu và Nguyễn Thành Giang. Những anh
chị em này “mần” được nhiều thứ. Thơ, văn, báo, kể cả nghiên cứu, khảo luận và
lý luận phê bình văn học v.v… Về Nguyễn Ngọc Kết, do tính chất công việc chuyên
môn nên anh đi sâu hơn ở mảng báo chí, tuy vậy anh vẫn gắn bó với trang văn qua
những truyện ngắn, bút ký, ghi chép về đất và người, về những vùng miền của quê
hương đất nước, văn của anh ngoài những thông tin, tri kiến bổ ích, còn đem đến
cho người đọc nhiều cảm nhận thú vị. Ngô Phú Thiện lại rất hợp với “tạng” người
của chính tác giả, anh hăm hở xông xáo vào đủ thứ chông gai, mới thấy anh xắn
tay vào một bài báo về văn hóa lại thấy có mặt trong vài khảo cứu mang tính
lịch sử, vừa đọc bài viết về nhân vật lại thấy trên trang báo chễm chệ cái
truyện ngắn!!! “Văn” của Ngô Phú Thiện luôn thường trực cái chất tưng tửng khôi
hài tếu táo, điều vui nhất mà cũng có thể gọi là cá tính nghệ sỹ ở tác giả này
là anh hay “tham khảo” ý kiến của bạn viết, tuy nhiên lại chẳng dễ gì chịu “tiếp
thu”. Những trao đổi tranh luận về chuyện bếp núc trong nghề của anh em văn
nghệ với nhau, khi có sự tham gia của Ngô Phú Thiện là sôi nổi nhất, phải chăng
nhờ vậy mà anh em thỉnh thoảng cũng vỡ vạt ra nhiều điều cần thiết. Tuy mới
xuất hiện khoảng vài năm lại đây, nhưng Nguyễn Thành Giang lại hao hao với tác giả
đàn anh này, Giang cũng làm thơ, viết văn, viết báo, nói chung Giang thử tay ở
rất nhiều mảng và sớm khẳng định được mình, minh chứng là vừa qua, Giang được
kết nạp vào Hội VNHT Quảng Nam ở ngành Văn học, đó là món quà xứng đáng cho một
tác giả còn rất trẻ. Riêng tác giả Huỳnh Thu Hậu, ngoài làm thơ, thì thuận lợi
của Hậu là rõ nét nhất, vốn giảng dạy môn Văn học ở trường Đại học Quảng Nam
nên Hậu có điều kiện chuyên tâm hơn vào lý luận phê bình văn học, Huỳnh Thu Hậu
đã có được nhiều công trình nghiên cứu lý luận phê bình văn học đương đại tạo
được dư luận tốt.
Số anh chị em còn lại thì chuyên tâm vào
thơ hơn và cũng thật sự nổi trội hơn về sự lựa chọn này. Nếu Nguyễn Thị Phương
Dung vẫn là cây bút thơ cá tính nhất, tạo được phong cách riêng, có nhiều bài
thơ hay về phụ nữ, về cuộc đời trong số lượng khiêm tốn tác giả thơ nữ của cả
quê hương Quảng Nam thì nhà thơ Trần Anh Dũng bút danh Hương Trà của “Phố
huyện Tam Kỳ” lại là một trường hợp không thể không thú vỵ. Làm thơ từ
rất sớm nhưng đến khi tuổi đời đã ngấp nghé ngưỡng tri thiên tác giả này mới
chịu trình diện cùng bạn đọc. Thơ của Trần Anh Dũng treo câu hỏi về thân phận
con người vào lòng bạn đọc, một màn sương mơ hồ về tác giả được tạo ra qua
những bài thơ lững lờ xuất xứ đã gây những ngộ nhận oái oăm cho một số bạn thơ
và người yêu thơ bởi cái bút danh Chi Lan đầy huyễn hoặc, như một TTKH đời mới
kéo dài mấy năm trời trên các trang thơ mạng điện tử. Đến ngay cả những bạn bè
thân cận cũng “ngã ngữa” khi biết ra sự thật. “Trăng và nguyệt” NXB Văn học in
chung của Trần Anh Dũng và một bạn thơ trong tỉnh vừa mới trình làng nhanh
chóng nhận được nhiều yêu mến.
Người chứng tỏ được sức bền sáng tạo nhất
trong số anh chị em văn nghệ sỹ sáng tác văn học Tam Kỳ hôm nay không phải ai
khác ngoài Nguyễn Tấn Sỹ. Nhà thơ Nguyễn Tấn Sỹ làm thơ từ những năm 70 của
thiên niên kỷ trước, cùng thời với nhiều tên tuổi đã ghi danh vào nền thơ ca nước
nhà. Thơ anh khác người ở chất dí dỏm mà duyên dáng, đôi khi thô mộc mà sâu đằm
triết lý, luôn giữ được phong độ của một tâm hồn thơ thực sự tài hoa, bên cạnh
những tác phẩm thơ “lộ” hơi hám hài hước là những bài thơ trữ tình xao xác nhân
tâm, anh viết về quê hương bằng chính một tình yêu không cần vay mượn hay hư
cấu. Cứ như thơ ấy đã sẵn đâu đó trong ray rức nhớ nghĩ của một tấm lòng trù
phú đất đai quê xứ. Nhiều bài thơ anh viết về thân phận bé nhỏ của con người
trong chiến tranh như còn tươm ròng máu nóng. “Tẩm ơi về ăn cơm” là một trong
những bài thơ như thế, đọc lên nghe có tiếng nấc nghẹn và cảm nhận cả vị đắng
đót của nước mắt. Nếu nói đến khái niệm “chất” trong thơ, thì Nguyễn Tấn Sỹ của
“Phố
huyện Tam Kỳ” là cái tên được nhiều người nghĩ đến trước tiên.
Một nhân duyên rất chìu người là sự ra đời
của Hội VHNT Thành phố Tam Kỳ được 3 năm nay, nơi là mái nhà chung ấm áp dành
cho những tâm hồn yêu quý cái đẹp, yêu con người và quê hương đất nước tỏ bày
bằng và qua những trang viết thể hiện cá tính sáng tạo của mỗi văn nghệ sỹ tìm
đến với nhau. Tin rằng trong tương lai gần, với ưu thế đó “Phố huyện Tam Kỳ” sẽ có
thêm nhiều tác giả mới, cá tính, tài năng, tạo ra được thêm nhiều tác phẩm giá
trị đáp ứng sự đợi chờ của bạn đọc.
Tam Kỳ 06/12/2014
Nguyễn Đức Dũng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét